Essentiële oliën voor hormoonbalans bij stress
Dat stress niet gezond is voor het lichaam weten we vaak wel. Maar we beseffen meestal niet in welke mate stress een invloed heeft op het uit balans brengen van ons hormonaal systeem. Hoe brengt stress onze hormonen uit balans? En hoe kunnen essentiële oliën hier een rol in spelen?
Stress – Hoort het er bij jou ook ‘gewoon bij’
Dagelijks een lange to do lijst af te vinken, een uitdagende job, de opvoeding van de kids, een huishouden te ‘runnen’, een sociaal leven onderhouden, een bezoek aan de sportschool,…
Maakt ook voor jou stress ‘gewoon deel van het leven?’
Stress – hoe werkt het in het lichaam?
Om de effecten van stress op het lichaam te begrijpen, is het belangrijk om te begrijpen hoe het lichaam reageert wanneer het wordt blootgesteld aan stress. Ons lichaam is er op gebouwd om te overleven en zal op een specifieke manier reageren op acute stress. Wanneer ons brein ‘stress’ registreert – ongeacht de oorzaak, ongeacht of deze reëel of denkbeeldig is – schakelt ons zenuwstelsel naar de ‘stress-modus’ of nog gekend als de ‘fight or flight-modus’.
Er wordt dan een vrachtlading aan hormonen in het bloed vrijgegeven, de hartslag gaat naar omhoog, de ademhaling wordt oppervlakkig en snel, bloeddruk stijgt, pupillen verwijden, spierspanning neemt toe, suikerenergie wordt vrijgezet in de bloedbaan. Het lichaam is in opperste staat van paraatheid om je uit de benarde situatie te kunnen redden.
In dit overlevingsmechanisme worden andere systemen uitgeschakeld; systemen die cruciaal zijn voor gezondheid en vitaliteit maar die even niet aan de orde zijn wanneer je oog in oog staat met ‘het gevaar’. Wat gebeurt er dan zoal ‘niet meer’? Aangezien bloed in stress modus vnl. gestuurd wordt naar hersenen en spieren worden andere systemen ‘on hold’ gezet tot het gevaar geweken is: denk aan spijsvertering of het op peil houden van je immuniteit. Die zijn op dat moment minder relevant maar komen wel terug aan de orde eens het zenuwstelsel is teruggekeerd naar het rustzenuwstelsel, ook wel het ‘rest and digest’ genoemd.
Nu, de stress respons is bedoeld om kortstondig te werken! Wanneer de stressreactie op de juiste manier wordt gebruikt, helpt deze het lichaam om veilig te blijven door ons in actie en dus in veiligheid te brengen. Wanneer het gevaar geweken is en de stress onder controle is, herstellen de lichaamssystemen zich en komen ze weer in balans.
Het probleem is echter dat onze huidige samenleving niet functioneert zoals het leven in de prehistorie, toen onze ‘manier van functioneren’ vorm werd gegeven. Sabeltandtijgers en de jacht op voedsel zorgden destijds voor die kortdurende stress, maar nu worden we gestrest door zaken als een te lange to-do lijst, drukte in het verkeer, piekergedachten, negatieve berichten op het nieuws…
Weet ook dat ons brein geen onderscheid maakt tussen levensbedreigende en niet-levensbedreigende stress situaties. Zo maakt je brein geen verschil tussen een bijna botsing met de wagen waar je nog net op tijd de rempedaal hebt kunnen indrukken en je de hormonen door je lijf voelt gieren of een effectieve botsing met je tienerdochter omdat ze haar kamer weer eens niet heeft opgeruimd. In beide gevallen schakelt het lichaam over op stress modus en komt heel de riedel van fysiologische reacties zoals zonet beschreven op gang. Dit zorgt ervoor dat we in een situatie van chronische stress belanden waarbij het lichaam constant op haar hoede is en alert blijft.
Het negeren van stress is de grootste boosdoener voor hormonale symptomen, omdat het zoveel verschillende lichaamsfuncties beïnvloedt.
Stress – hormonen die een rol spelen
Adrenaline en cortisol
Cortisol wordt vaak genoemd als een stresshormoon. En dat is het ook! Maar in eerste instantie is het eigenlijk een hormoon dat je dag- en nachtritme in balans houdt. Het is de bedoeling dat de cortisolspiegel in je lichaam doorheen de dag schommelt. Normaal gesproken stijgt cortisol stilletjes aan gedurende de nacht, piekt het in de ochtenduren om dan weer te dalen naar de avond toe zodat je moeiteloos in slaap kan vallen.
Wanneer er echter stress wordt geregistreerd, dan komt het lichaam in actie. De bijnieren zijn de belangrijkste spelers bij het reguleren van stress en het produceren van de benodigde hormonen.
Adrenaline komt vrij zodra zich een stressvolle situatie voordoet, waardoor ons lichaam automatisch wordt gedwongen om te vechten of te vluchten. Onze hartslag en bloeddruk stijgen en onze energie neemt toe om ons te redden. Adrenaline is voor de korte en krachtige actie. Cortisol die daarna komt is ‘om te kunnen blijven gaan’. Of zoals ik het vaak stel, adrenaline is voor de sprint, cortisol voor de marathon.
Cortisol verhoogt de glucose in de bloedbaan om energie te produceren voor de strijd. Omdat er geen onderscheid kan gemaakt worden wat je stress heeft veroorzaakt, zullen de bijnieren dus cortisol blijven pompen. Bij chronische stress zit je dus in een constante cyclus van bijnieractivering, met continu verhoogde stresshormonen.
En dat kan aanleiding geven tot heel wat klachten van overweldigd zijn, vermoeidheid, gejaagdheid, angst en paniek, slapeloosheid, onverklaarbare stemmingswisselingen, gewichtstoename, een onregelmatige cyclus, laag libido,… om er maar een paar te noemen.
Schildklierhormoon
De schildlier heeft een unieke vorm die lijkt op een vlinder en zit aan de voorkant van de keel waar deze verantwoordelijk is voor honderden functies, waaronder in het bijzonder het reguleren van ons metabolisme of dus de stofwisseling.
Voor een goede werking is de schildklier afhankelijk van jodium, een sporenelement dat niet van nature in het lichaam wordt aangemaakt en dus via de voeding moet worden opgenomen. Jodium uit voedsel wordt in een aantal stappen omgezet in T4 (thyroxine), een inactief schildklierhormoon. T4 wordt dan met de hulp van de lever omgezet in T3, de actieve vorm van het schildklierhormoon waar het lichaam mee aan de slag kan. Gaat er iets fout in één van al die stappen, dan kan dat aanleiding geven tot klachten gelinkt aan de schildklier.
Nu - en dit is belangrijk - wanneer het lichaam stress ervaart, vermindert het de schildklierfunctie om zo energie te besparen voor welke ‘dreiging’ er dan ook op de loer ligt. In een normale acute – lees kortstondige - stresssituatie is dit een goede zaak, omdat het lichaam dit nodig heeft voor vechten of vluchten. Het probleem doet zich echter voor wanneer het lichaam voortdurend de schildklierfunctie onderdrukt als gevolg van chronische stress. En soms denkt men dan dat er een probleem is aan de schildklier terwijl het niet de schildklier zelf is die aan de basis ligt van het probleem maar vaak het secundair probleem is. Het is dus belangrijk om goed de oorzaak van een traag werkende schildklier te achterhalen.
Insuline
Wanneer je lichaam in stressmodus is, wordt glucose uit de lever in omloop gebracht. Dit verhoogt dus je bloedsuikerspiegel. De bedoeling van heel ons vernuftig systeem is dat we dan een fysieke inspanning moeten leveren om die vrijgekomen energie op te gebruiken.
Maar vaak zijn we gestrest als we in file staan of zelfs gewoon in de zetel zitten (of het nu van de nog nazinderende gevoelens van een botsing met je partner is eerder op de avond of te wijten aan een super spannende film - maakt op zich niet uit). De overschot aan energie moet door het lichaam worden opgenomen om de bloedspiegel weer te normaliseren – dit kan op termijn leiden tot insulineresistentie. Daarnaast wordt alle glucose die niet de cellen in kan uiteindelijk gestockeerd als vet wat een verklaring kan zijn voor hoe stress je dik kan maken...
Stress – hoe essentiële oliën kunnen helpen
Het is voor je hormoonbalans dus uiterst belangrijk om rust te kunnen vinden te midden van de chaos van het leven en de nimmer aflatende stroom van prikkels en stressoren waar we dagelijks aan worden blootgesteld.
Zo is werken met je ademhaling een ideale manier om je zenuwstelsel tot rust te brengen. Wil je hier meer over leren, lees dan zeker ook mijn blogs rond functionele ademhaling (geef gewoon 'ademhaling' in de zoekbalk bij de blogs).
Eén van mijn favoriete externe hulpmiddelen hierbij zijn essentiële oliën, omdat ze zo ontzettend makkelijk zijn en snel werken. Ik deel hier een aantal van mijn favoriete oliën die helpen om te gaan met de gevolgen van stress.
Wat belangrijk is om te beseffen is dat om van de echte botanische eigenschappen te kunnen genieten zoals aardend, rustgevend,…. je dit alleen zal bereiken met een pure en kwalitatieve essentiële olie.
Wil je meer leren over hoe essentiële oliën kunnen helpen bij hormoonbalans, dan verwelkom ik je graag in de Fb-groep waar ik tal van recepten deel en je leer hoe essentiële oliën passen in een natuurlijke levensstijl.
Lavender
Lavender (Lavendula angustifolia) is een van de meest populaire essentiële oliën vanwege het aroma en de veelzijdigheid in gebruik. Het kalmeert lichaam en geest om algehele rust te bevorderen, ondersteunt het lichaam bij een goede nachtrust en helpt spanning en angst wegsmelten.
Ideaal om te gebruiken in een koud water diffuser, te verwerken in een linnen- of kamerspray, super om aan te brengen op polsen, slapen en nek. Een druppel in de navel voor het slapen gaan of nog 1-2 druppels met je favoriete dragerolie aanbrengen op je zolen. Of voeg een paar druppels toe aan een Espomzout voetbadje voor een ontspannen gevoel.
Frankincense
Frankincense (Boswelia carterii) ook gekend als wierook of olibanum, bevordert gevoelens van ontspanning en rust. Het geeft een gevoel van bescherming, werkt zuiverend en aardend.
Doe 1 druppel in je handpalm, draai met je andere hand open en inhaleer diep in de buik (schouders bewegen niet). Voeg toe aan een koud water diffuser voor een rustig moment. Breng 1 druppel aan op je kruin om overprikkeling tegen te gaan. Voeg toe aan je huidverzorgingsproduct.
Copaiba
Copaiba (Copaifera Officinalis) heeft een zachte, milde geur en werkt kalmerend en rustgevend. De olie biedt veiligheid en aarding voor diegenen met stress en angsten. Het is een fijne olie om in het “in het hier en nu” te blijven, in plaats van in het verleden te blijven hangen of teveel bezig zijn met de toekomst.
Ideaal om te gebruiken bij massages of als zelfmassage op plaatsen met spanning. Heel fijn ook in de diffuser in combinatie met andere essentiële oliën. Verwerk in een rollerblend en breng aan op polsen en achteraan in de nek.
Nood aan receptjes met essentiële oliën in je stress in toom te houden?
Dowload hier…
Orange
Orange (Citrus sinensis), vaak naar gerefereerd als de ‘happy-mood oil’, is een opbeurende en kalmerende olie. Ze verheft je gemoedstoestand en geeft energie aan lichaam en geest.
Studies tonen de effectiviteit van deze olie als anxiolyticum aan en helpt dus bij het verminderen van angst. Zo toonde een studie uit 2018 aan dat het inhaleren van Orange essentiële olie voorafgaand aan tandheelkundige ingrepen de angst aanzienlijk verminderde. Een fijne essentiële olie ook omdat ze zich prachtig mengt met tal van andere oliën.
Voeg toe aan je bad bij nervositeit en stress. Inhaleer rechtstreeks uit het flesje voor een instant mood-boost!
Stress Away
And last but not least, Stress Away – de naam op zich verklapt al waar deze olie voor staat.
Stress Away is een synergie van een aantal pure essentiële oliën. Deze mix is speciaal geformuleerd voor het verlichten van de dagelijkse stress en spanningen.
Stress Away bevat de unieke stress verlichtende combinatie van limoen en vanille. Het bevat ook copaiba en lavendel essentiële olie die mentale starheid vermindert en evenwicht herstelt. Met krachtige plantaardige bestanddelen, zoals de cedrol gevonden in cederhout en de eugenol die van nature in vanille zit, kan Stress Away helpen voor ontspanning en het verminderen van stress. Mooi in te zetten bij elke vorm van stress, ook bijv. voor vermoeidheid, irritatie of slapeloosheid. Ruikt heerlijk!!
Meer weten over hoe essentiële oliën jouw welzijn op natuurlijke manier kunnen ondersteunen?
Jouw beurt
Gebruik jij al essentiële oliën om je stressgehalte in toom en zo je hormonen in balans te houden?Welke andere manieren gebruik jij nog? Laat het weten in de comments hieronder.
___
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met anderen die hier ook baat bij kunnen hebben. Dit kan makkelijk met de social media knoppen links boven aan in dit blog.
Wil jij je toxiciteit verlagen, je vitaliteit verhogen en zo je leven veranderen!?
En vraag je je af hoe je hier mee start?
Begin dan bij het begin en breng je hormonen in balans!
Hoe? Op een natuurlijke manier!
To Health and Happiness!
Véronique
0 Comments